“Pandemi döneminde tapu harçlarının geçici olarak düşürüldüğünü belirterek, bu durumun sektörde geçici
bir rahatlama sağladığını ancak kalıcı çözümler gerektiğini vurguladı. Yüksek tapu harçlarının, gayrimenkul
satışlarının gerçek değer üzerinden yapılmasını engellediğini ifade eden Hızalan, “Alışverişte kişilerin
gerçek satış değeri üzerinden işlemlerini gerçekleştirebilmemizin önündeki en büyük engel yüksek tapu
harcı. Sektörde vergi denetimini artırmak ve daralan piyasayı canlandırmak adına tapu harçlarında
indirime gidilmesi gerekiyor.”
Yukarıda ki yazım 2020 yılına ait..
Mecliste ekonomi gündeminde yer alacak torba yasa teklifinin önemli başlıklarından biri de
gayrimenkul alım satımlarındaki tapu harç oranlarında yapılması planlanan değişiklikler. Sunulacak
yasa teklifine göre, tapu harç oranlarının düşürülmesi hedefleniyor. Mevcut uygulamada,
gayrimenkul işlemlerinde ödenen harçlar, belediyelerin belirlediği beyan değerine göre hesaplanıyor.
Ancak bu değer ile gayrimenkulün gerçek piyasa değeri arasında büyük farklar olabiliyor. Torba
yasada, bu farkın ve kayıt dışı uygulamaların önüne geçilmesi için çeşitli düzenlemelerin yer alması
planlanıyor.
Mevcut sistemde gayrimenkul alım satımında alıcı yüzde 2, satıcı yüzde 2 olmak üzere toplam yüzde 4
tapu harcı ödeniyor. Ödenecek harç tutarı belediyelerin belirlediği beyan değeri üzerinden tespit
ediliyor. Ancak belediyenin değeri ile gayrimenkulün gerçek değeri arasında ciddi farklar bulunuyor.
Burada oluşan kayıt dışılığın giderilmesine dönük maddenin torba yasa teklifinde yer alması
planlanıyor. Üzerinde durulan düzenlemeye göre alıcı ve satıcıdan alınan tapu harç oranları
düşürülecek. Ne kadarlık bir indirim uygulanacağı yapılacak etki analizleri ile netleşecek. Bu yapılırken
alım satımlarda gayrimenkulün gerçek değerinin konu edilmesini sağlayacak sistem de kurulacak.
Tapu işlemlerinde gerçek satış bedelinin beyan edilmemesi, hem alıcı hem de satıcı için ciddi sonuçlar
doğurabiliyor. Eğer tapu işlemine esas değer, gerçeği yansıtmıyorsa ve emlak vergisi değerinden daha
düşük bir bedel ödeniyorsa, eksik ödenen harç yüzde 25 oranında vergi ziyaı cezasıyla tahsil ediliyor.
Eksik beyan yapan taraflar, pişmanlık dilekçesi vererek beyanlarını düzeltebiliyorlar.
Gayrimenkul satışlarında, özellikle arsa ve arazilerde, tapuda beyan edilen değer ile gerçek satış
bedeli arasında ciddi farklılıklar bulunuyor. Arsa ve arazilerde bu fark minimum 20 kat seviyesinde,
daire satışlarında ise 5 katın üzerinde. Kredili daire satışlarında bile bu fark daha az. Bu farkların
kapatılabilmesi için yapılması gereken en önemli şeyin, gayrimenkullerin gerçek değerlerinin beyan
edilmesidir.
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nün stratejik eylem planında önerilen gayrimenkul değer bilgi
merkeziyle, gayrimenkul değer değişimlerinin takip edilmesi ve bu değerlerin tapu işlemlerine
yansıtılması planlanıyor. Bu düzenleme, tapu harçlarının ve emlak vergilerinin doğru bir şekilde
hesaplanmasına katkı sağlayacak.
Daha öncesinde de bu konu gündeme geldi. Fakat gerekli şartlar oluşmamıştı. Bu konu hem devlet
için hem vatandaş için elzem bir hal almıştır. Umarım bu sefer bu konu yasalaşır.
Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..
Samet Hızalan