EVA Gayrimenkul Değerleme Direktörü Filiz Akkaya ve EVA Gayrimenkul Değerleme Yöneticisi Bahar Şenyurdusev, yazın yaklaşmasıyla birlikte sayfiye yerlerini mercek altına aldı.
Fethiye-Ölüdeniz bölgesi dikkat çekiyor
Villa tipi konutlarda günlük ya da haftalık kiralamaların yanı sıra, yazlık sitelerde sezonluk kiralamalara olan talep artışı ve yaz-kış ikamet amaçlı olarak nüfusun bu bölgelere göç etmesine bağlı olarak gerek kira değerlerinde gerekse gayrimenkul değerlerinde artış yaşanmasına neden oldu. Yaşanan talebe bağlı olarak gayrimenkul değerlerine de etki etmektedir. Ancak, son dönemde izlenen ekonomi politikalarının etkisi ile kredi faiz oranlarındaki artışa bağlı olarak gayrimenkul satışlarının düşüş yaşanmasına neden olmuştur. Buna bağlı olarak gayrimenkul değerlerinde durağanlık, bazı bölgelerde de yer yer düşüş yaşandığı gözlenmektedir. Ayrıca, günlük-haftalık-sezonluk kiralamalara ilişkin olarak devletin getirmiş olduğu kriterler ve vergilendirmeler nedeni ile mal sahiplerinin günlük/haftalık/sezonluk kiralamalara temkinli yaklaştığı gözlenmektedir. Bu durum özellikle villa kiralamalarının yoğun yaşandığı Fethiye-Ölüdeniz bölgesinde dikkat çekiyor.
Kuzey Ege’de Edremit bölgesi tercih edilen bölgeler arasında
Kuzey Ege’de Balıkesir Edremit Körfezi’nden başlayarak, İzmir, Aydın ve Muğla Fethiye bölgesine kadar uzanan sahil şeridinde yer alan tatil beldelerinde doğa ile iç içe olma, kalabalıktan uzaklaşma, sakin bir yaşam alanı, sosyal olanaklara yakınlık gibi tercih sebeplerine bağlı olarak villa tipi konutlara, yazlıklara ve apartlara talep fazladır. Üst gelir grubu tarafından daha çok Muğla’da Bodrum, İzmir’de Çeşme/Alaçatı ve Urla tercih ediliyor. Bu bölgelere erişemeyen kesim tarafından ise, Muğla’da Fethiye, yine İzmir’de Seferihisar, Foça, Dikili-Çandarlı ilçeleri ile Aydın’dan Kuşadası ve Didim ilçeleri ile Kuzey Ege’de Edremit bölgesi tercih edilen bölgeler arasında. Ayrıca Akdeniz sahil şeridinde, Alanya, Kemer-Lara-Belek aksı ile Side ve Alanya ilçeleri de yaz-kış tercih edilen bölgeler arasında öne çıkıyor.
Kiralık ev bulunamıyor
Değişen tercihlere bağlı olarak oluşan talep doğrultunda sayfiye bölgelerinde yapılan kiralamalarda, oluşan talep ve arz dengesine bağlı olarak bir takım sorunların yaşandığı gözlenmektedir. Özellikle yoğun talep olan bölgelerde, mal sahiplerinin istedikleri kira değerlerinde artış yapması, daha yüksek teklif veren olması durumunda anlaşmadan vaz geçip yüksek teklif verene kiralama yapması, aynı tarihlere birden fazla kiralama yapılması, özellikle haftalık kiralama yapılan bölgelerde kiralık ev bulunamaması gibi sorunlarla karşılaşılabilmektedir.
Kiralama yapılırken dikkat edilmesi gerekenleri de açıklayan EVA Gayrimenkul Değerleme Direktörü Filiz Akkaya ve EVA Gayrimenkul Değerleme Yöneticisi Bahar Şenyurdusev;
Gayrimenkulün konumunun sorgulanması önemli
Kiralama yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli faktör kiralanacak evin konumu ile tipi ve peyzaj özellikleri olmalı. Evin denize mesafesi, merkeze, sosyal donatı alanlarına ve alışveriş yerlerine ve ulaşım bağlantılarına olan yakınlığı ile çevresel faktörlerinin iyi irdelenmesi önemlidir. Kiralanacak evin denize, sosyal donatı alanlarına ve alışveriş yerlerine uzak mesafede olması, çevresinde gürültü kirliliği yaratacak unsurların olması, ulaşım bağlantılarının zayıf olması gibi problemlerin önüne geçmek açısından gayrimenkulün konumunun sorgulanması önemlidir.
Ayrıca, kiralanacak olan evin konfor özelliklerinin incelenmesi de oldukça önemlidir. Evin oda ve banyo sayısı, yatak sayısı, eşyaların durumu ve yeterliliği sorgulanmalı ve incelenmelidir. Kiralanacak olan evin, genel yeterliliğinin belirlenmesinin yanı sıra, kişisel ihtiyaçları karşılayıp karşılamamasının tespiti de önemlidir.
Projelerin arzı hala yeterli düzeyde değil
Sayfiye bölgelerinde oluşan talebe bağlı olarak konut üretiminde de artış yaşandığı gözleniyor. Ekonomik dinamikler ve maliyetler de önemli bir etken olmakla birlikte, sayfiye bölgelerinde villa tipi konut üretiminde artış yaşandığı gözleniyor. Ancak inşaat maliyetlerinde ki artış ve nitelikli arsa sayısının azlığı sebebiyle artan ikincil konut talebine karşılayacak projelerin arzı hala yeterli düzeyde değildir.
Kuşadası’nda daha çok site tarzı projeler öne çıkıyor
İzmir’de, villa talebinin yoğun olduğu Çeşme bölgesinde Ilıca – Alaçatı bölgesinde nispeten daha küçük arsaların üretilmesi ile müstakil bazlı villa üretimleri hızlanmıştır. Germiyan, Reisdere bölgesi, Urla, Foça, Seferihisar bölgelerinde villa tipi projelerde artış yaşandığı gözlenmektedir. Muğla’da Fethiye-Ölüdeniz bölgesinde de villa tipi konut üretiminde artış yaşanmıştır. Kuzey Ege’de ise Edremit’te 1+1 apart dairelere olan talebin etkisi ile son dönemde 1+1 konut üretiminde artış yaşandığı gözlenmektedir. Ayrıca Didim-Dikili aksında ve Kuşadası’nda daha çok site tarzı projeler öne çıkmaktadır.
Akdeniz’de Alanya-Side-Kemer-Lara bölgelerinde de daha çok yabancılara yönelik site tarzında lüks yapılaşmalar artmakta. Ayrıca Bodrum’da artan arsa maliyetleri ve arsa arzının azalması sebebiyle yeni site yapılaşmaları Milas ve Dalaman tarafına kaymaya başlamıştır.” şeklinde konuştu.
EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Hakkında: EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık AŞ, gayrimenkul sektörün uzman isimleri tarafından 2008 yılında kuruldu. EVA, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilen Değerleme Şirketlerinden olup ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından finans kurumlarına, “gayrimenkul, gayrimenkul projesi veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların değerlemesi” hizmet verme yetkisine sahip şirketler arasındadır. Ayrıca uluslararası bir kurum olan RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) tarafından Türkiye’de “Regulated by RICS” olarak ünvanı verilen ilk kuruluştur.
EVA Değerleme’nin kendi alanında 25 adet uluslararası ödülü bulunmaktadır. Finans piyasaları konusunda dünyanın önemli otoritelerinden Euromoney Yayın Kurumunun lider dergisi olan Euromoney Magazine her yıl dünyanın birçok ülkesinde çeşitli kategorilerde en başarılı kurumları bilimsel bir çalışma ile belirlemektedir. EVA Değerleme, 2011 senesinde Euromoney tarafından Değerleme Konusunda Türkiye En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması, 2013 senesinde Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde, 2014 senesinde ise “Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Araştırma Firması" ödülüne, 2016, 2017 ve 2018 senelerinde tekrar Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde layık görülmüştür. 2020 yılında ise Euromoney’in “Real Estate Awards 2020” ödülleri kapsamında, Türkiye'nin en iyi Gayrimenkul Araştırma ve Gayrimenkul Değerleme firması seçilmiştir. Ayrıca uluslararası International Property Awards, EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlığı 2013-2014 senesi ödüllerinde "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" ve "Avrupa'nın En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması"; 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 senesinde ise arka arkaya tekrar "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" olarak seçmiştir. Tüm bu ödüller yanısıra 2017 senesinde Global Brands Magazine tarafından “Best Property Appraisal Company, Turkey 2017”, 2018 senesinde Global Brands Magazine tarafından “Most Innovative Real Estate Valuation Brand, Turkey 2018, 2023 senesinde tekrar Global Brands Magazine tarafından “Best Real Estate Advisor Turkey 2023 ödülüne layık görülmüştür.
EVA Gayrimenkul Değerleme, her türlü gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı hak ve faydaların değerlemesi, makine ve ekipman değerlemesi hizmetleri vermekte, gayrimenkul projelerinde fizibilite, şerefiyelendirme, yer seçimi analizi, çalışmaları yapmakta, en iyi ve en verimli kullanım etütleri hazırlamakta, kurumsal imar barışı danışmanlığı hizmeti vermekte, finansal kurumlar için kredilerde yatırım ilerleme raporları hazırlanması hizmetleri vermektedir. Şirketin ortakları ve Yöneticileri arasında Türkiye’nin ilk SPK Lisanslı Değerleme Uzmanlarından Cansel Turgut Yazıcı, Özdil Şahin, Özhan Yurtseven ve Zuhal Balsarı bulunmaktadır. Şirketin Türkiye Otel Sektörü Pazar Analizi Raporu, Türkiye Alışveriş Merkezleri Potansiyeli Analizi raporları, İstanbul Markalı Konut Piyasası Araştırma ve Öngörüler Raporu, İstanbul Yurt sektörü raporu gibi yayınlanmış sektörel araştırma raporları vardır.
