Ekonomi'den Abdullah Tolu'nun yazısından alıntı
Şu an yürürlükte olan vergiler arasında ne "Kaynana Vergisi" ne de “Misafir Vergisi” diye bir vergi bulunmuyor. Ancak, adı tam olarak "Kaynana Vergisi" ve “Misafir Vergisi” olmasa da, bunlardan kaynaklanan bir vergi var!..
Kaynana vergisi çok ilgi çekti!
Gazetemizde 19 Şubat 2024 Pazartesi günü yayınlanan “Kaynana vergisi ödemeye hazır mısınız?” başlıklı köşe yazımız oldukça ilgi gördü. Yazılı ve sosyal medyada çok sayıda paylaşıma ve habere konu oldu. Bu vesileyle, kamuoyunun en önemli konularından birisinin kaynanalar olduğunu da anlamış olduk!
“Kaynana Vergisi”, sahibi oldukları evde kira almadan kaynanalarını oturtan gelin ve damatların emsal kira bedeli üzerinden ödeyecekleri gelir vergisi ile ilgiliydi. Bu konuda birbirinden ilginç çok sayıda soru geldi. Gelen sorular sadece kaynanalarla ilgili değildi, eş, dost, akrabalarla ilgili olanlar da vardı.
Peki “Misafir Vergisi” ne ile ilgili?
“Misafir Vergisi”, evde akrabaları dışında mal sahibi ile ikamet eden misafirlerle ilgili. Evde mal sahibi ile ikamet edenin akraba olmaması halinde, mal sahibinin “Misafir Vergisi” ödemesi gerekiyor!
Tabi, bu düzenleme birkaç saat ya da gün kalıp giden misafirlerle ilgili değil. Daha uzun süreli kalan misafirler ilgili. Misafir uzun süreli kaldığında işler karışıyor, bu vergi gündeme geliyor. Örneğin, 3 ay veya daha fazla misafirlik gibi.
Bu yeni bir düzenleme mi?
Şimdi hemen “evdeki misafir için neden vergi ödensin ki” diye itirazda bulunabilirsiniz. Aslında oldukça da haklısınız ancak, Gelir Vergisi Kanunu’nda böyle bir düzenleme var, üstelik yeni de değil, uzun yıllardan bu yana yürürlükte!
Yasa ne diyor?
Gelir Vergisi Kanunu’nun “Emsal Kira” başlıklı 73. Maddesi tam da bu konu ile ilgili.
Söz konusu düzenlemeye göre, kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamıyor. Bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılan konutların emsal kira bedeli, bu konutların kirası sayılıyor. Konutlarda emsal kira bedeli, konutun emlak vergisi değerinin yüzde 5’i olarak hesaplanıyor. Bu düzenlemeye göre, örneğin, bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılan konutun emsal kira bedeli, bu konutun kirası sayılıyor, emsal kira bedeli üzerinden de vergilendirme yapılıyor.
Yine sözü edilen 73. Maddede emsal emsal kira bedeli esasının uygulanmayacağı durumlarda sayma yöntemiyle belirlenmiş bulunuyor. Emsal kira bedelinin uygulanmayacağı durumlar ise maddedeki sıralamaya göre aynen şu şekilde:
1) Boş kalan gayrimenkullerin muhafazaları maksadıyla bedelsiz olarak başkalarının ikametine bırakılması,
2) Binaların mal sahiplerinin usul (anne-baba, büyükanne-büyükbaba), füruğ (çocuk, torun) veya kardeşlerinin ikametine tahsis edilmesi,
3) Mal sahibi ile birlikte akrabaların da aynı evde veya dairede ikamet etmesi,
4) Genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan kiralamalarda.
Hangi düzenleme “Misafir Vergisi” ile ilgili?
Gelir Vergisi Kanunu’nun 73. maddesinin 3. bendinde yer alan düzenleme “Misafir Vergisi” ile ilgili.
Söz konusu düzenlemeye göre, mal sahibi ile birlikte “akrabaların” da aynı evde veya dairede ikamet etmesi halinde, emsal kira bedeli üzerinden “Misafir Vergisi” alınmıyor. Ancak, mal sahibi ile birlikte evde ya da dairede ikamet edenin “akraba olmaması” halinde ise, emsal kira bedeli üzerinden “Misafir Vergisi” alınıyor.
Peki, “Misafir Vergisi”ni kim ödeyecek?
Güzel bir soru, “Misafir Vergisi”ni tabi ki misafir ödemeyecek, evinde ya da dairesinde birlikte kaldığı mal sahibi ödeyecek.
Yazının devamı için tıklayın
