Kirada oturanların oranının her geçen gün artarken insanların bütçelerinden en büyük payı barınmaya ayırdıklarını vurgulayan EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, barınma sorununun çözümü için konuttan kira geliri elde edilmesinin kurumsal hâle getirilmesi gerektiğini, bunun için de kurumsal yatırımcılar için konut yatırımını cazip hale getirecek teşviklerin modellenmesi önerisinde bulundu.

Barınmanın artık ciddi bir mali yük haline geldiğinin altını çizen EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “Konut fiyatlarındaki artış, özellikle büyük şehirlerdeki yoğun nüfus ve ekonomik sorunlar ile birleştiğinde sorun çok yönlü derinleştirmekte. Artan kira fiyatları, özellikle ara elemanların geçinememesine sebep olduğundan büyük şehirlerde ara eleman bulmak sorun haline geldi. Acil yapılabilecek bir eylem ise konuttan kira geliri elde edilmesinin kurumsal hâle getirilmesini cazip hale getirecek özendirecek yatırım sistemini yaratmak olacaktır.” dedi.

STK ve vakıflar bu konuda teşviklerle özendirilmeli

Konuttan kira geliri elde edilmesinin kurumsal hâle getirilmesi için yol haritası çizen Yazıcı, “Sivil toplum kuruluşları, vakıflar bu konuda teşviklerle özendirilmelidir. Sadece kurumsal yatırımcılar değil ülkedeki barınma sorununa dair öneriler sunan, uygulamalar geliştiren STK'lar çözüme katkı sağlayabilirler. Konut kiralama amaçlı bazı kurumsal yapılar kurularak bunların kiralama amaçlı konut inşa etmeleri ve kiralama yolu ile orta ve dar gelirli vatandaşa belli sürelerle mülk sağlaması projelendirilebilir. Ancak buradaki sorun ülkemizde konut yatırımının kendisini artık 25-30 seneden önce geri ödememesidir. Bu yatırımlar kurumsal olunca daha da uzun sürede kendini amorte edecektir. Kirayı arttırmayacak şekilde bu sürenin 15 yıllara geri çekilecek şekilde üretim modelleri yaratılması gereklidir.

Yatırımcı için uzun vadeli ve sürdürülebilir bir model üretilmeli

Yatırımın 25-30 senede geri dönmes kurumsal yatırımcı için alternatif yatırım olanakları yüzünden cazip değildir. Kurumsal yatırımcılar açısından bu sürenin  azaltılması için ; özel teşvikler verilmesi, vergi indirimi oranları sağlanması yüksek KDV iadesi  imkanları gibi farklı yöntemler geliştirilerek yeni kaynaklar sağlayacak şekilde özendirilmesi gereklidir. Bu tür gelişimler ancak devlet desteği ile modellenip  yapılabilir. Aksi durumda bu alanda yatırımcı bulmak mümkün olamayacaktır ve konut sorununa kurumsal çözümler üretilemeyecektir. Özetle kurumsal kira getirili varlık oluşturmak isteyen yatırımcı için uzun vadeli , sürdürülebilir bir model üretilmesi için ortak akıl oluşturmalı ve gerekli düzenlemeleri acilen yapmalıyız.” şeklinde konuştu.

EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Hakkında: EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık AŞ, gayrimenkul sektörün uzman isimleri tarafından 2008 yılında kuruldu. EVA, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilen Değerleme Şirketlerinden olup ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK)  tarafından finans kurumlarına,  “gayrimenkul, gayrimenkul projesi veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların değerlemesi” hizmet verme yetkisine sahip şirketler arasındadır. Ayrıca uluslararası bir kurum olan RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) tarafından Türkiye’de “Regulated by RICS” olarak ünvanı verilen ilk kuruluştur.

EVA Değerleme’nin kendi alanında 24 adet uluslararası ödülü bulunmaktadır. Finans piyasaları konusunda dünyanın önemli otoritelerinden Euromoney Yayın Kurumunun lider dergisi olan Euromoney Magazine her yıl dünyanın birçok ülkesinde çeşitli kategorilerde en başarılı kurumları bilimsel bir çalışma ile belirlemektedir.  EVA  Değerleme,   2011 senesinde Euromoney tarafından Değerleme Konusunda Türkiye En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması, 2013 senesinde Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde, 2014 senesinde ise “Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Araştırma Firması" ödülüne, 2016, 2017 ve 2018 senelerinde tekrar Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde layık görülmüştür. 2020 yılında ise  Euromoney’in “Real Estate Awards 2020” ödülleri kapsamında, Türkiye'nin en iyi Gayrimenkul Araştırma ve Gayrimenkul Değerleme firması seçilmiştir. Ayrıca uluslararası International Property Awards, EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlığı 2013-2014 senesi ödüllerinde "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" ve "Avrupa'nın En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması";  2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 senesinde ise arka arkaya tekrar "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması"  olarak seçmiştir. Tüm bu ödüller yanısıra 2017 senesinde Global Brands Magazine tarafından “Best Property Appraisal Company, Turkey 2017”, 2018 senesinde tekrar Global Brands Magazine tarafından “Most Innovative Real Estate Valuation Brand, Turkey,2018 ödülüne layık görülmüştür.

EVA Gayrimenkul Değerleme, her türlü gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı hak ve faydaların değerlemesi, makine ve ekipman değerlemesi hizmetleri vermekte, gayrimenkul projelerinde fizibilite, şerefiyelendirme, yer seçimi analizi, çalışmaları yapmakta, en iyi ve en verimli kullanım etütleri hazırlamakta, kurumsal imar barışı danışmanlığı hizmeti vermekte, finansal kurumlar için kredilerde yatırım ilerleme raporları hazırlanması hizmetleri vermektedir. Şirketin ortakları ve Yöneticileri arasında Türkiye’nin ilk SPK Lisanslı Değerleme Uzmanlarından Cansel Turgut Yazıcı, Özdil Şahin, Özhan Yurtseven ve Zuhal Balsarı bulunmaktadır. Şirketin Türkiye Otel Sektörü Pazar Analizi Raporu, Türkiye Alışveriş Merkezleri Potansiyeli Analizi raporları, İstanbul Markalı Konut Piyasası Araştırma ve Öngörüler Raporu, İstanbul Yurt sektörü raporu gibi yayınlanmış sektörel araştırma raporları vardır.