Yalnızca ihtilaflı dosyalar değil; ev sahibinin açık, belgeli ve hukuken geçerli nedenlere dayandığı tahliye davaları dahi yıllarca sonuçlanamamaktadır. Uzayan yargılama süreçleri, mülkiyet hakkının fiilen kullanılamaması tartışmalarını beraberinde getirirken, bu durum piyasa dengelerini de derinden sarsmaktadır.
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul Yatırım Uzmanı ve Öz İnoks Ankara Gayrimenkul Yatırım ve Danışmanlık Şirketi 'nin yetkilisi Talip Çakmış, tahliye davalarının geldiği noktanın mülk sahipleri açısından ciddi bir belirsizlik ve mağduriyet yarattığını vurguladı.
“Haklı Davalar Bile Yıllarca Sürüyor”
Sahada en sık karşılaşılan sorunun; ev sahibinin ihtiyaç, yeniden inşa, sözleşme süresinin sona ermesi, Kiracının yasal sorumluluklarını yerine getirmemesi gibi hukuken geçerli ve ispatlanabilir nedenlere rağmen taşınmazına uzun yıllar boyunca erişememesi olduğunu belirten Çakmış, şu ifadeleri kullandı:
“Bugün mülk sahipleri, haklı ve yasal gerekçelerle dava açmış olsalar dahi taşınmazlarına makul sürelerde kavuşamamaktadır. Tahliye davalarının ilk derece, istinaf ve temyiz aşamalarıyla birlikte yıllara yayılması; mülk sahibini hem gelir kaybına hem de ciddi bir planlama belirsizliğine sürüklemektedir. Bu tablo, Anayasa ile güvence altına alınmış mülkiyet hakkının özünü zedeleyen bir noktaya ulaşmıştır.”
Tahliye Taahhütnameleri de Artık Güvence Sunmuyor!
Mevcut mevzuattaki yorum farklılıkları ve uygulama sorunları nedeniyle mülk sahiplerinin tahliye taahhütnamesi gibi ek hukuki önlemlere yöneldiğini belirten Çakmış, bu yöntemin de çoğu zaman etkisiz kaldığını ifade etti:
“Tahliye taahhütnamelerine yapılan imza inkârları, bilirkişi incelemeleri ve usule ilişkin itirazlar dosyaların adeta kilitlenmesine yol açmaktadır. Haklı davalar bile teknik gerekçelerle uzamakta, sonuçta mülk sahibi ya güncel piyasanın çok altında bir kira bedeline mahkûm edilmekte ya da taşınmazını verimli şekilde değerlendirememektedir.”
Tahliye İçin Kiracıya Para Ödeniyor: Tehlikeli Bir Eşik!
Yargı süreçlerinin aşırı uzamasının sahada çok daha vahim sonuçlar doğurduğuna dikkat çeken Talip Çakmış, son dönemde giderek artan “tahliye bedeli” uygulamasına da vurgu yaptı:
“Gelinen noktada, bazı mülk sahipleri taşınmazlarını yıllarca sürecek dava süreçlerine girmeden tahliye edebilmek için kiracılarına doğrudan para ödemeyi tercih etmektedir. Bu durum, artık istisnai bir çözüm olmaktan çıkmış; yaygın ve sistematik bir uygulamaya dönüşmüştür. Daha da endişe verici olan ise, bu tablonun bazı kiracılar açısından bir mağduriyet giderme aracı olmaktan çıkıp, açık şekilde haksız kazanç elde etme pratiğine evrilmesidir.”
Çakmış, bu durumun hukuk devleti ve adalet duygusu açısından son derece sakıncalı olduğunun altını çizerek, yargı yolunun caydırıcılığını ve etkinliğini yitirmesinin toplumsal güveni zedelediğini ifade etti.
Çözüm: Hızlı Yargı, Net Mevzuat, Adil Denge!
Gayrimenkul piyasasında kalıcı istikrarın ancak güçlü bir hukuk güvenliğiyle mümkün olabileceğini belirten Talip Çakmış, çözüm önerilerini şu başlıklar altında topladı:
Hızlandırılmış Yargılama Usulü: Haklı ve belgeli tahliye davaları için özel, seri ve süre sınırlı yargılama mekanizmalarının hayata geçirilmesi
Hak Dengesi: Mevzuatın yalnızca kiracıyı değil, mülk sahibinin mülkiyet hakkını da etkin biçimde koruyan dengeli bir yapıya kavuşturulması
Net Hukuki Çerçeve: Tahliye taahhütnameleri ve benzeri belgelerle ilgili yoruma açık alanların ortadan kaldırılması
Yargılama sürelerinin kısalmasının; yalnızca mülk sahipleri açısından değil, konut arzı, kira dengesi ve yatırım ortamı bakımından da doğrudan olumlu etkiler yaratacağını vurgulayan Çakmış, “Hızlı, öngörülebilir ve adil işleyen bir hukuk sistemi, gayrimenkul piyasasının temel sigortasıdır” değerlendirmesinde bulundu.