Denge Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş tarafından düzenlenen ‘Blokzincir Teknolojisi Gayrimenkul Sektörünü Nasıl Etkileyecek?’ konulu panelde, son dönemlerin en popüler kavramlarından olan Blokzincir teknolojisinin gayrimenkul sektörüne sunacağı yenilikler ve kripto paraların bu sistemde nasıl yer alacağı, tüm yönleriyle masaya yatırıldı. Etkinlikte, Blokzincir sistemi, sistemin getirdiği kolaylıklar, kripto ödeme sistemleri ve bu sistemlerin gayrimenkul sektörüne getireceği yenilikler, her yönü ile tartışıldı. Ayrıca; ‘Blokzincir üzerinde hangi süreçler yürütülebilir?’, ‘Hangi veriler depolanabilir?’, ‘Blokzincir, gayrimenkul süreçlerini yönetmek için daha güvenli, şeffaf, hızlı, aracısız, az maliyetli bir araç olabilir mi?’, ‘Faydaları nelerdir?’, ‘Herhangi bir risk söz konusu mudur?’, gibi pek çok merak edilen soru, panelde cevap buldu. Teknolojinin müthiş bir hızla geliştiği günümüzde sanal ve artırılmış gerçekliğin gündemdeki yeri, her geçen gün daha da büyüyor. Bunlardan biri de adını son zamanlarda sıkça duyduğumuz Blockchain. Blokzinciri teknolojisi olarak Türkçemize giren bu sistem, hayatımızın her alanında büyük bir hızla yer edinmeye başladı. Bu teknoloji, adını ilk başlarda bankacılık ve finans alanlarında duyurmuş olsa da; artık gayrimenkul dünyasına sunduğu birçok yenilik, fırsat ve avantajlarla da dikkat çekiyor. Geleneksel birçok ödeme modelini yeniden tanımlayarak, farklı veri depolama alternatifleri sunan blokzincir teknolojisi ile herhangi bir alım satım işleminin garantöre gerek duyulmadan açık ve şeffaf bir biçimde gerçekleştirilmesi mümkün. Yaklaşık 20 yıldır gayrimenkul sektöründe değerleme hizmeti sunan Denge Değerleme tarafından düzenlenen “Blokzincir Teknolojisi Gayrimenkul Sektörünü Nasıl Etkileyecek?” başlıklı panel, Denge Değerleme youtube adresinden canlı, eş zamanlı online olarak gerçekleşti. Moderatörlüğünü deneyimli Ekonomi TV Programcısı Hande Berktan’ın üstlendiği panelin konuşmacıları ise Blockchain&Metaverse Teknoloji Eğitim Akademi Kurucusu Devrim Danyal, Cushman&Wakefield Yönetim Kurulu Başkanı Tuğra Gönden, Joygame Yönetim Kurulu Başkanı Boğaziçi Ventures Yönetim Kurulu Üyesi Barış Özistek ve Denge Değerlendirme Yönetim Kurulu Başkanı Baki Budakoğlu oldu. Panel moderatörü Hande Berktan, Blokzincir teknolojisinin gayrimenkul sektörüne getireceği yenilikler ve katkının çok merak edildiğine vurgu yaparak, sistemin uygulamada nasıl çalıştığını, teoriyle uygulama arasındaki koordinasyonun Türkiye ve dünyada nasıl olduğunu, Joygame Yönetim Kurulu Başkanı Boğaziçi Ventures Yönetim Kurulu Üyesi Barış Özistek’e sordu. Blokzincir Teknolojisinin En İyi Kullanım Alanı Gayrimenkul Sektörü… Özellikle somut projelere getireceği yeniliklere vurgu yaparak konuşmasına başlayan Barış Özisteksistemin önündeki en büyük problemin regülasyon yani hukuksal düzenleme olduğuna dikkat çekti.Özistek, “Sistemin reel anlamda işlerlik kazanabilmesi için regülasyon yani yasal altyapıda gerekli düzenlemelerin yapılması şart. Aksi halde pratik hayata geçmesi güç. Kanunlar, otoriteler bu sistemi koruma ve geliştirme adına adım attıklarında Blokzincir sistemi bize en iyi ve en güvenilir çözümü sunacak. Bunların başında da en etkin kullanım alanı olarak gayrimenkul sektörü geliyor. Özellikle tapu işlemlerinde getireceği şeffaflık, evrak işlemlerinin hızlanması ve bunun sonucunda satışlarda getireceği güven olgusu, Blokzincir teknolojisinin önünü açacak.” dedi. Aslında Blokzincir altyapısının teknolojik gelişim ve kullanım olarak hazır olduğunu anlatan Barış Özistek, “Teknoloji dünyada var, buna çözüm üretecek bilgide teknoloji şirketleri de uzun zamandır var. Türkiye’nin teknoloji okuryazarlığı da son derece üst seviyede. Özellikle bankaların kullandığı finans sistemi çok önemli bir artımız. AB ülkelerinden bile daha iyi konumdayız diyebilirim. Türkiye ‘de 35-40 milyondan fazla oyuncu var, bilgisayar oyunlarından bahsediyorum. Ülke nüfusunun yarısına yakın diyebiliriz. Öyle ki, e- ticaret penatrasyonumuz gün geçtikçe artıyor. Türk insanı fayda gördüğü, avantaj gördüğü noktada teknolojiyi kullanma ve sahiplenme konusunda çok üst bir seviyede. Yeter ki kullanım alanlarında katkı sağlayacağını görsün. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de bunun gerçekleştirilebilmesi için yasal hazırlığın yapılması gerekiyor. Bu yapılırsa Türk insanı çok hızlı bir şekilde Blokzincir teknolojisine adapte olacaktır” diye konuştu. Barış Özistek şöyle devam etti: “Blokzincir altyapısı ile birlikte Gayrimenkullerin parçalı olarak dijital varlıklara dönüştürülmesi ve ticaretinin yapılması, kira gelirlerinin akıllı kontratlar üzerinden şeffaf ve insan müdahalesine gerek kalmadan otomatik dağıtılması mümkün ve pratik olacak. Tabii ki ideal olan kanuni alt yapının uyumlu hale getirilmesi. Bu geliştirmeler ile tek bir mülk alma gücüne sahip olmayan bireylerin sektöre girmesi ve dolayısıyla işlem hacmini, likiditeyi arttırması söz konusu olacaktır.” Hukuksal Düzenleme Teknolojinin Hızına Ayak Uydurmalı… Panel moderatörü Hande Berktan, katılımcılar adına Blockchain&Metaverse Teknoloji Eğitim Akademi Kurucusu Devrim Danyal’a Blokzincir’in tarifi, bu sistemden ne anlamalıyız, gayrimenkul sektöründeki yeri ve geleceği hakkındaki görüşlerini sordu. Devrim Danyal: “Blokzincir’i dijital sistem içinde kendimizi güvende hissettirmeyi sağlayan veri tabanı dizimi olarak tanımlamak mümkün. Dünyada 8 milyar insanın farklı dil, din ve kültürden gelmesine rağmen ortak paydada buluştuğu tek gerçek matematik. Nasıl 2 ile 2’nin toplamının 4 olduğu gerçeği hakimse; bu sistemin de güvenirliliği, kimsenin kimseyi aldatamayacağı, üçüncü şahıs ve firmalara gerek duymadan para aktarımı ve satın almalar yapılabileceği noktası geliştiği anda, 8 milyar insan bir anda birbiriyle entegre olmuş olacak. İçindeki veri tabanı güvenirliliği sayesinde yüzde yüz olarak sahiplenilecek bir sistemden bahsediyoruz. Teknolojik anlamda bu kadar entegre olan bir dünya olsa da, hukuksal sorunlar ve belirsizlik ise sistemin önündeki en büyük problem olarak durmakta. Sistemin işlerlik sağlaması için yasal düzenlemelerin gelişen teknolojinin hızına ayak uydurması gerekiyor. Çünkü artık insanlar NFT, kripto para, token, metevarse, yapay zeka ve hatta geleceğin interneti olarak adlandırılan web 3.0 dediğimiz kavrama alışkınlar yeter ki bu anlamda yeterli adımlar atılsın.” Hedef gayrimenkul işlemlerini cep telefonlarımız ile yapabilir olmak… Gayrimenkul sektörünün çok büyük bir sektör olduğunu ve hatta 250 sektörle bağlantısı olduğuna vurgu yapan panel moderatörü Hande Berktan, Cushman & Wakefield Yönetim Kurulu Başkanı Tuğra Gönden’e sektörün önündeki sorunları, ihtiyaçları ve yakın zamanda gitmesi gerektiği yeri sordu. Başta güven olmak üzere, şeffaflık, veri eksikliği ve bilgi kirliliği gibi pek çok sorunun gayrimenkul sektörünü doğrudan etkilediğini belirten Tuğra Gönden, gayrimenkul sektörü için hedefin, aynı telefon bankacılığında olduğu gibi alım satım işlemlerinin bu sistem sayesinde yapılabilecek seviyeye ulaşması olduğuna dikkat çekerek, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Örneğin en basit haliyle metrekare üzerine yaşanan belirsizlik, “Brüt mü, net mi?” gibi kavramlar gayrimenkul sektörünün yaşadığı sorunlardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Blokzinciri teknolojisi ile bilgi güvenilirliği, şeffaflık sorunları ortadan kalkacak, bu da alım satımlarda güven temelini oluşturacak. Gelen güven, bir yatırımcının satın alma yapması, kiracının taşınması, bankaların finansman sağlaması veya mal sahibinin satış kararı noktasında gönül rahatlığı ile kararlar almasını sağlayarak, pazarın büyümesine katkı sağlayacaktır. Böyle bir güven sistemi kurulduğunda dünyanın her noktasındaki gayrimenkuller rahatlıkla alınıp satılabilinecek. Çünkü işlem süresi, maliyet gibi kavramlar tamamen ortadan kalkacak. Yani daha fazla gayrimenkul işlemini dijital ortamda yapabileceğiz.” . Küçük Birikimler Sektöre, Ekonomiye Kazandırılacak… Blokzincir teknolojisinin devreye girmesi ile birlikte özellikle gayrimenkul sektörünü büyüteceğine vurgu yapan Denge Değerlendirme Yönetim Kurulu Başkanı Baki Budakoğlu, Hande Berktan’ın; “Yatırım açısından Blokzincirin sağlayacağı katkısı ne olacak?” sorusuna gayrimenkul sektöründeki rakamları da vererek şöyle cevap verdi: “Gayrimenkul sektörü Türkiye için değil dünya için de büyük bir ekonomik değer, yatırım aracı. Ama asıl Blokzincir sisteminin en büyük artısı getireceği akıllı kontratlar olacak bu sayede şu an ulaşılmaz olan gayrimenkul fiyatlarına olan talep daha da artacak. Tapuların yapılan değerlemeler sonrası 100’e hatta 1000’e bölünerek satışının yapılması sayesinde küçük yatırımcılar sektöre dahil olacak. Bu da sektörü daha da büyütecek. Fakat önümüzdeki en büyük engel maalesef hukuksal mevzuat. Dünya bunu başarmak için uğraş veriyor. Gürcistan’ın 6-7 yıldır tapu konusunda Blokzincir sistemine girmek için uğraş verdiğini ve bir noktaya getirdiğini, aynı şekilde İsveç’in de aşama katettiğini biliyoruz. Mevzuat ve altyapı sorunları çözülürse ciddi anlamda yatırımcının bu sektöre gireceğini söylemek yanlış olmaz. Bu nedenle Blokzincir teknolojisi her türlü farkındalığı ve desteği fazlasıyla hak ediyor. Özellikle pazarlama ve satış kanadında yaşanan tüm sorunları kökten çözüme kavuşturacak veri ve bilgi kirliğini ortadan kaldıracak bu sistem sadece bizleri değil müşteri yani nihai tüketiciyi de son derece memnun edecek.”. Metaverse’de Arsa Alımında Dünyada 4. Ülkeyiz… Kolektif bir anlayışla belediyelerin, kanun koyucuların, otoritenin, teknoloji şirketlerinin, sektör paydaşlarının ortak bir hedef doğrultusunda bir araya gelmesi gerektiğine vurgu yapan Blockchain&Metaverse Teknoloji Eğitim Akademi Kurucusu Devrim Danyal, “Potansiyeli çok fazla bir ülkeyiz. Bugün Türkiye metavarse üzerinden arsa alan dünyada 4. ülke konumunda, bu gerçeği göz ardı edemeyiz” dedi. Blokzinciri heyecan verici bir yolculuk olarak tanımlayan Cushman & Wakefield Yönetim Kurulu Başkanı Tuğra Gönden de çok değerli ve donanımlı teknoloji şirketleri olduğunu ve bu yolculuk sırasında şirketlerin çok önemli roller üstlenmeye hazır olduklarına vurgu yaptı. Gönden; konuşmasının son bölümüne şu önemli bilgileri ekledi: “Gayrimenkulü dijital bir menkul kıymet haline getirdiğimizde aslında son derece regüle ve güven teşkil eden bir yatırım aracı haline getirmiş oluyoruz. Dünyada pandemiye kadar her yıl uluslararası ticari gayrimenkul el değiştirmesi 2 trilyon dolar değerinde. Yani Blokzincir sistemi ile bu güven konusu daha da çözüldüğünde Türkiye olarak bu pastadan daha çok fazla pay alacağımız gerçeği ile karşı karşıyayız. Bu da Türkiye Gayrimenkul Sektörü için çok ciddi bir kaynak olacaktır. Ama Blokzinciri sisteminin çözüm üretmesi için sorun oluşması lazım, sorunlar ise belli. Bu sorunların aşılması halinde sektöre düşen görev teknoloji faaliyetleri konusunda var olan şirketlere kulak vermek olmalı. Dünya bu sistemi çözmek için denemeler yapmaya başladı ancak net bir gelişme henüz elde edilmiş değil. Sisteme daha entegre olmak için gerekli birliktelik sağlandığı ve eğitimden başlanarak bu işin temelleri oturtulduğu noktada gerekli sinerjinin alınmaması ve karşılık bulmaması olası değil” dedi. Panelin sonunda söz alan Denge Değerlendirme Yönetim Kurulu Başkanı Baki Budakoğlu ise; “Blokzincir sistemi gelecekte birçok aracıyı ortadan kaldıracak, sağlam bir veri girişi ve güveni getirecek. eğer bu bilgiler Blokzincir sistemine entegre edilirse, uzun bürokratik işlemlere tabi olan gayrimenkul işlemleri daha da hız kazanacak ve sektöre daha çok yatırımcı kazandıracak” değerlendirmesini yaptı. Yoğun ilgi gösterilen webinar, izleyicilerden gelen soruların cevaplanması ile sona erdi. Denge Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. Hakkında Gayrimenkul alanında 2005 yılından bu yana değerleme hizmeti sunan Denge Değerleme, SPK ve BDDK tarafından yetkilendirilmiştir. Hazırladığı tüm raporlar dünya genelinde geçerli olan Denge Değerleme, 2018 yılında Hollanda’da şube açarak yurt dışına açılan ilk Türk şirketi olmuştur. 2020 yılında RICS Royal Institute of Chartered Surveyors’a akredite olan ve European Valuers Alliance Birliği’nin Türkiye Temsilciliğini üstlenen şirket, Londra’da gerçekleştirilen Liderler Zirvesi’nde ‘Kalitede Mükemmellik’ ödülü alırken, Yönetim Kurulu Başkanı Baki Budakoğlu da ‘Yılın Yöneticisi’ ödülüne layık bulunmuştur. Şirket, Gayrimenkul Değerleme, Kentsel Dönüşüm Hizmeti, Teminat Amaçlı Değerleme, Yabancılar İçin Tapu Değerleme, Hukuki Süreçler İçin Değerleme, Maddi Duran Varlık Değerlemesi, İnşaat Seviye İlerleme Takibi, Makine Ekipman, Taşıt Değerleme, Tesis Değerleme, Sigorta Değerleme, Şirket Değerleme, Sigorta Risk Analizi, Pazar Araştırması Raporu, Yatırım Danışmanlığı, Etkin ve Verimli Kullanım Analizi, Yatırım Danışmanlığı, Gayrimenkule Yeniden İşlev Kazandırma Raporu, Lokasyon Analizi, Kurumsal Gayrimenkul Yönetim Danışmanlığı, Fizibilite Çalışmaları ve Kira Değer Tespit Raporu, alanlarında hizmet vermektedir.