Tapuda beyan edilen değer alıcı ile satıcının anlaştıkları
bedelin de ispatı olmaktadır. Bu sebeple değerin düşük beyan edilmesi halinde
üç yönden sıkıntı doğabilecektir.
1- Ödemenin Eksik Yapılması Halinde: Ödemenin tamamının /
bir kısmının satıştan sonra yapılacağı durumlarda satış bedeli tapuda eksik
beyan edilmişse alıcı yalnızca düşük bedel üzerinden ödeme yaparak borcunu
ödemiş sayılacaktır. Bu doğrultuda taraflar aralarında 600.000 TL üzerinden
anlaşmalarına rağmen değerin 400.000 TL olarak beyan edildiği durumlarda alıcı
yalnızca 400.000 TL ödeyerek (veya yapacağı toplam ödemeleri 400.000 TL’ye
tamamlayarak) borcundan kurtulmuş sayılacaktır. Satıcının aslında daha yüksek
bir meblağ üzerinden anlaştıklarını ispat etmesi oldukça güç olacaktır.
2- Sözleşmeden Dönülmesi Halinde: Özellikle gayrimenkulün
ayıplı / kusurlu olduğu durumlarda alıcının sözleşmeden dönme hakkı bulunuyor
olup satın aldığı gayrimenkulü iade ederek ödediği parayı isteyebilecektir.
Ancak tapu müdürlüğünde beyan edilen değer gerçek ödenen değerden düşükse alıcı
aksini ispat edemediği sürece yalnızca tapuda beyan ettiği değeri talep
edebilecektir. Bu sebeple özellikle banka yoluyla ödeme yapılmadıysa yahut
satıcıdan ödeme makbuzu alınmadıysa bu durumun ispatının oldukça zor olacağının
bilinmesi gerekmektedir.
3- Hisseli Tapuların Satın Alınması Halinde: Bilindiği üzere hisseli tapularda belirli bir payın satın alındığı durumlarda diğer paydaşların şufa / ön alım hakkını kullanarak satın alınan payın kendilerine devrini isteme hakları vardır. Paydaşların bu hakkını kullanabilmesi için tapuda beyan edilen değerin alıcıya ödenmesi gerekiyor olup düşük değer beyan edildiği durumlarda yalnızca bu değerin ödenmesi yeterli olacaktır.
