Gayrimenkul alacakların ise ilk tercihi bahçe, balkon veya teraslı evler oldu. Bankaların destek paketleri ile düşen kredi faizleri de, gayrimenkul sektöründe hareketlenmelere neden oldu. Bu sebeple uygun faiz oranları ile ev alacak olan vatandaşlar ev alırken nefes aldıran ve mutluluk yaratan evleri tercih etmeye başladı.
EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, pandemi dönemiyle birlikte hayatların yavaşladığını, balkonsuz ve apartman görevlisinin olmadığı evlerin insanları çok bunalttığını önemle vurgulayarak, “Pandemi sürecinde özellikle evlerin tercih edilirliklerinde balkon ve bahçe kriterler olarak ön sıralara taşındı. Bahçeli evler, dubleks daireler ve en önemlisi balkonlu evler öne çıktı. Bundan sonra balkonun konut alımında en önemli kriterlere gireceğini düşünüyoruz. Hava soğukken depolama için kullanılan balkon alanları karantinada nefes aldıran ve mutluluk yaratan alanlar oldu. Artık aynı fiyatta iki evin balkonlu veya bahçe göreni daha tercih ediliyor, farkındalıklar değişti. Yeni projeler de pandemi ile birlikte değişen alışkanlıkları göz önüne alarak şekillenecek” dedi.
Yazılı olmasa dahi pandemi sonrası yeni kriterlerin ortaya çıktığını ve geliştiricilerin bahçeli, değilse teraslı veya oturulabilir balkonu olan konutlar üretmesi gerektiğinin de altını çizen Yazıcı, sözlerini şöyle sürdürdü:
İhtiyaç, istek ve olanaklar üçgeni birbirleri ile örtüşemiyor
“Markalı konut projelerini incelediğimizde net 100 m2 alanlı daireler için daire net alanının %8-10’u kadar balkon alanları olduğunu görüyoruz. Alan büyüdükçe oran düşüyor ancak yeni geliştirilecek projelerde bu alanın daha fazla olması satılabilirliği ve talebi artıracak gözüküyor. Ancak maliyetler bu aşamada ön plana çıkıyor. İhtiyaç, istek ve olanaklar üçgeni birbirleri ile örtüşemiyor.
Değer artışı fazla olan konut tipleri bahçe, teras ve balkonlu evler
Bankaların destek paketleri ile düşen kredi faizleri de, gayrimenkul sektöründe hareketlenmelere neden oldu. Mevcut stoklar erime noktasına geldi haliyle bu da fiyatlarda artış ile sonuçlandı. Değer artışlarına baktığımızda bölge ve dairelerin tercih edilebilirliğine göre %5-25 arsasında artışları gördük. Değer artışı fazla olan konut tipleri ise pandemi sonrası özellikle tercih edilen bahçe kullanımı olan teras ve balkon kullanımı olan evler oldu.
İmar Yasası’nda balkon ve teras zorunluluğu yok
Ülkemizde İmar Yasasında evlerin ve işyeri/ofislerin bahçe, balkon veya teras zorunluluğu yok. Ancak balkonlar yönetmelikte net alan içinde sayılmadığı brüt alan içinde hesaplandığı için özellikle pandemi etkisiyle artan talepten dolayı projelerde değer artışı sağlayacağı için yer almalı. Gayrimenkulünde balkonu olmayan ve balkon yaptırmak isteyen konut sahibi, gerekli izinleri alarak ve prosedürleri yerine getirerek balkon yapımını gerçekleştirebilir. İskanlı bir yapıda onaylanmış mimari projeye uymayan, izinsiz yapılmış herhangi bir inşaat kaçak sınıfına gireceğinden dolayı bu işlemi gerçekleştirmek için ilgili kanunlar kapsamında gerekli izinler alınarak ve müracaatların yapılması gerekli. Ancak bu işlem için Kat Maliklerinin İzni Olması Gerekiyor. Kat Maliklerinin izni olmadan yapılan inşaatlar, hukuki sürecin başlamasına neden olabilir.”
EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Hakkında: EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık AŞ, gayrimenkul sektörün uzman isimleri tarafından 2008 yılında kuruldu. EVA, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilen Değerleme Şirketlerinden olup ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından finans kurumlarına, “gayrimenkul, gayrimenkul projesi veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların değerlemesi” hizmet verme yetkisine sahip şirketler arasındadır. Ayrıca uluslararası bir kurum olan RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) tarafından Türkiye’de “Regulated by RICS” olarak ünvanı verilen ilk kuruluştur.
EVA Değerleme’nin kendi alanında 24 adet uluslararası ödülü bulunmaktadır. Finans piyasaları konusunda dünyanın önemli otoritelerinden Euromoney Yayın Kurumunun lider dergisi olan Euromoney Magazine her yıl dünyanın birçok ülkesinde çeşitli kategorilerde en başarılı kurumları bilimsel bir çalışma ile belirlemektedir. EVA Değerleme, 2011 senesinde Euromoney tarafından Değerleme Konusunda Türkiye En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması, 2013 senesinde Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde, 2014 senesinde ise “Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Araştırma Firması" ödülüne, 2016, 2017 ve 2018 senelerinde tekrar Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde layık görülmüştür. 2020 yılında ise Euromoney’in “Real Estate Awards 2020” ödülleri kapsamında, Türkiye'nin en iyi Gayrimenkul Araştırma ve Gayrimenkul Değerleme firması seçilmiştir. Ayrıca uluslararası International Property Awards, EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlığı 2013-2014 senesi ödüllerinde "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" ve "Avrupa'nın En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması"; 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 senesinde ise arka arkaya tekrar "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" olarak seçmiştir. Tüm bu ödüller yanısıra 2017 senesinde Global Brands Magazine tarafından “Best Property Appraisal Company, Turkey 2017”, 2018 senesinde tekrar Global Brands Magazine tarafından “Most Innovative Real Estate Valuation Brand, Turkey,2018 ödülüne layık görülmüştür.
EVA Gayrimenkul Değerleme, her türlü gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı hak ve faydaların değerlemesi, makine ve ekipman değerlemesi hizmetleri vermekte, gayrimenkul projelerinde fizibilite, şerefiyelendirme, yer seçimi analizi, çalışmaları yapmakta, en iyi ve en verimli kullanım etütleri hazırlamakta, kurumsal imar barışı danışmanlığı hizmeti vermekte, finansal kurumlar için kredilerde yatırım ilerleme raporları hazırlanması hizmetleri vermektedir. Şirketin ortakları ve Yöneticileri arasında Türkiye’nin ilk SPK Lisanslı Değerleme Uzmanlarından Cansel Turgut Yazıcı, Özdil Şahin, Özhan Yurtseven ve Zuhal Balsarı bulunmaktadır. Şirketin Türkiye Otel Sektörü Pazar Analizi Raporu, Türkiye Alışveriş Merkezleri Potansiyeli Analizi raporları, İstanbul Markalı Konut Piyasası Araştırma ve Öngörüler Raporu , İstanbul Yurt sektörü raporu gibi yayınlanmış sektörel araştırma raporları vardır.
