Merkez
Bankası’nın Ocak’ta olduğu gibi Şubat’ta da faiz indirimine gitmesinin 2020
yılında gayrimenkul sektörü büyük katkı sağlayacağı düşünülüyor. Faizlerde
yaşanan her 0,50 baz puanlık konut kredi
faiz indiriminin yaklaşık 200 bin konut satışını tetiklediğini Coldwell Banker
Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş 2020 yılı için rekor beklediklerini belirtti.
Şubat’ta
da Ocak’ta olduğu gibi politika faizinde indirime giden Merkez Bankası’nın faiz
indirim stratejisinin banka kredili konut satışını 2020’de patlatacağını düşündüklerini
söyleyen Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş, Merkez Bankası’nın bu
sene Ocak’ta 75 baz puan, Şubat’ta 50 puan daha indirime giderek politika
faizini yüzde 10,75’e çektiğine hatırlatarak, “bu sene ortalama konut kredi
faiz oranı şu an için yüzde 0,98 bunun daha da düşeceği öngörüyoruz. Dolayısıyla
bu yıl geçen yıla kıyasla yaklaşık 200 bin daha fazla banka kredili konut
satışı gerçekleşeceğini öngörüyoruz.” dedi.
Faiz’de
0,50 baz puanlık indirim 200 bin ek konut satışı yaratıyor
Yaklaşık
yüzde 0,50 baz puanlık konut kredi faiz indiriminin yaklaşık 200 bin konut
satışını tetiklediğine dikkat çeken Taş, “Nitekim 2017’de faiz oranı ortalaması
yüzde 1 iken 473 bin konut ipotekli satılmıştı, faiz oranı ortalaması yüzde 1,5
olan 2018’de 276 bin konut satıldığını görüyoruz. Yine 2009’da konut faiz oranı
yüzde 1,3 iken 22 bin banka kredili konut satılmıştı. 2010’da konut kredi faiz
oranları yüzde 0,9’a çekildi ve satılan banka kredili konut satış adedi
yaklaşık 225 bin adet artışla 246 bini geçti. Benzer bir eğilimi 2012-2013 yıllarında
da görebiliyoruz. 2012’de ortalama konut kredi faiz oranı yüzde 1,3 iken 270
bin banka kredili ev satışı gerçekleşti, 2013’te ise konut kredi faiz oranları
ilk kez yüzde 1’in altına düştü ve ortalama yüzde 0,80 olarak gerçekleşti.
Satılan banka kredili konut adedi ise 460 bin oldu.” değerlendirmesinde
bulundu.
İlk
el konut satışını canlandırmak şart
Taş,
konut kredi faiz oranlarının tüketici talebinde en önemli rolü teşkil ettiğini
kaydederek, “2019'da özellikle birinci el konut satışında yaşanan büyük düşüş
(yüzde 26), 2020 ilk aya da yansımış görünüyor. Nitekim Ocak’ta ipotekli konut
satış adedi Ocak 2019’a göre bu yılın ilk ayında yüzde 546 artarken, birinci el
konut satışı sadece 5 bin adet artabildi. Hükümetin birinci el konutlarda kredi
oranını 0,79'a çekmesi de bununla yakından alakalı.” değerlendirmesinde
bulundu. Taş daha önce de vurguladığı, birinci
el konut alacaklara getirilecek Tapu Harcı, KDV gibi muafiyetlerle bunun
sağlanabileceğini hatırlattı.
KUTU
Faiz
indirim serüveni
Ocak
2019’da toplanan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, politika faizini yüzde
24 düzeyinde sabit tutmuştu. Bir sonraki toplantı olan Mart 2019’da da faizi
sabit tutma kararı devam etmişti. Yine Nisan ve Haziran’daki toplantıda da
değişiklik yapılmadı. Akabinde Merkez Bankası’nda yaşanan kan değişiminin
ardından, Murat Uysal’ın başkanlığında toplanan kurul politika faizinde 425 baz
puan birden indirime gitti. Ağustos başında ise Ziraat Bankası, Vakıfbank ve
Halkbank konut kredisinde faiz indirimine gitti. Kamu bankaları 500 bin liraya
kadar 180 ay vadeli konut kredisinde faizi yüzde 0,99 olarak belirledi. Ayrıca
konut kredisinde vade de ilk kez 15 yıla çıkmış oldu. Özel bankaların da konut
kredi faiz oranlarını yüzde 1’in altına çekmeye başlamasıyla sektör derinlik
kazandı. Sonrasında ise Merkez Bankası 12 Eylül’de 325 baz puan indirimle faizi
yüzde 16,50’ye, 24 Ekim’deki 250 baz puan, 12 Aralık’ta 200 baz puan, 19 Ocak
2020’de 75 baz puan, 19 Şubat’ta da 50 baz puan daha indirime giderek politika
faizini yüzde 10,75 seviyelerine çekilmiş oldu. Böylece 8 ayda yüzde 56
indirime gidilmiş oldu.
Ortalama konut kredi faiz oranı ve banka kredili satışlar
Yıllık
Ort. Aylık Ort. Yıllık Banka Kredili Ev Satışı
2020 11,77 0,98 42,237
2019 17,75 1,47 332.508
2018 19,29 1,60 276.820
2017 12,14 1,01 473.099
2016 13,24 1,10 449.508
2015 12,31 1,025 434.388
2014 11,86 0,99 389.689
2013 9,69 0,80 460.112
2012 12,40 1,03 270.136
2011 11,59 0,965 289.275
2010 11,05 0,92 246.741
2009 15,60 1,3 22.726
2008 18,63 1,55 -